યુનિલિવરે 18 ઓક્ટોબરે ડવ, નેક્સસ, સુવે, ટીઆઈજીઆઈ (રોકાહોલિક અને બેડ હેડ) અને ટ્રેસસેમ્મે જેવી બ્રાન્ડ્સમાંથી ઘણા એરોસોલ ડ્રાય શેમ્પૂને પાછા બોલાવ્યા કારણ કે ઉત્પાદનોમાં બેન્ઝીનના સંભવિત ઊંચા સ્તરને કારણે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન (એફડીએ) એ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, "રીકોલ કરાયેલ ઉત્પાદનોને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં દેશભરમાં વિતરિત કરવામાં આવ્યા હતા. રિટેલર્સને છાજલીઓમાંથી પાછા મંગાવવામાં આવેલા ઉત્પાદનોને દૂર કરવા માટે સૂચિત કરવામાં આવ્યા છે."
ઑક્ટોબર 2021 પહેલાં યુનિલિવરે ઉત્પાદિત કરેલા ઉત્પાદનોનું આ સ્વૈચ્છિક રિકોલ હતું. ડ્રાય શેમ્પૂ શા માટે પાછા બોલાવવામાં આવ્યા? યુનિલિવરે જણાવ્યું હતું કે જ્યારે તે ગ્રાહકો પર કોઈ પ્રતિકૂળ અસરો વિશે જાણ્યું ન હતું, ત્યારે તે સૂકા શેમ્પૂને સ્વેચ્છાએ પાછું ખેંચી રહ્યું હતું કારણ કે તેમાં બેન્ઝીનનું ઉચ્ચ સ્તર જોવા મળ્યું હતું.
વોશિંગ્ટન પોસ્ટે યુનિલિવરને ટાંકીને જણાવ્યું હતું. "યુનિલિવર યુ.એસ. આ ઉત્પાદનોને પુષ્કળ સાવચેતીથી પાછા બોલાવી રહ્યું છે." કંપનીએ ગ્રાહકોને ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરવાનું બંધ કરવા કહ્યું અને અમુક ઉત્પાદનો માટે રિફંડ પણ ઓફર કર્યું. કનેક્ટિકટની એક લેબને ઉત્પાદનોમાં બેન્ઝીનનું એલિવેટેડ લેવલ જોવા મળ્યું હતું.
વેલિઝર નામની લેબના સીઈઓ ડેવિડ લાઇટે બ્લૂમબર્ગને કહ્યું, "અમે જે જોયું છે તે જોતાં, કમનસીબે, એનો અર્થ થાય છે કે એરોસોલ ડ્રાય શેમ્પૂ જેવી અન્ય ઉપભોક્તા-ઉત્પાદન શ્રેણીઓ બેન્ઝીન દૂષણથી ભારે પ્રભાવિત થઈ શકે છે અને અમે સક્રિયપણે આ વિસ્તારની તપાસ કરી રહ્યા છીએ." બેન્ઝીન દૂષણ એવા રસાયણોમાં જોવા મળે છે જે સૂકા શેમ્પૂના સ્પ્રેને આગળ વધારવામાં મદદ કરે છે.
જે ઉત્પાદનોને પાછા બોલાવવામાં આવ્યા હતા તે યુએસમાં વિતરિત કરવામાં આવ્યા હોવાનું કહેવાય છે. શા માટે બેન્ઝીન હાનિકારક છે? બેન્ઝીન એ એક એજન્ટ છે જેના લાંબા સમય સુધી સંપર્કમાં રહેવાથી કેન્સર થઈ શકે છે. એફડીએના નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, "બેન્ઝીનનો સંપર્ક શ્વાસમાં લેવાથી, મૌખિક રીતે અને ત્વચા દ્વારા થઈ શકે છે અને તે લ્યુકેમિયા અને અસ્થિ મજ્જાના રક્ત કેન્સર અને રક્ત વિકૃતિઓ સહિતના કેન્સરમાં પરિણમી શકે છે જે જીવન માટે જોખમી બની શકે છે."
2021ના અભ્યાસમાં "બેન્ઝીન એક્સપોઝર અને નોન-હોજકિન લિમ્ફોમા, ખાસ કરીને પ્રસરેલા મોટા બી-સેલ લિમ્ફોમા" વચ્ચેની કડીઓ જોવા મળી હતી. સંશોધકોએ 2012 માં બેન્ઝીન અને લ્યુકેમિયા વચ્ચેનું જોડાણ પણ શોધી કાઢ્યું હતું. અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે, " બેન્ઝીનનો વધુ પડતો સંપર્ક અસ્થિ મજ્જાને નુકસાન પહોંચાડવા માટે એક સદી કરતાં વધુ સમયથી જાણીતો છે, પરિણામે પરિભ્રમણ કરતા રક્ત કોશિકાઓની સંખ્યામાં ઘટાડો થાય છે, અને આખરે, એપ્લાસ્ટિક એનિમિયામાં પરિણમે છે.
તાજેતરના વિન્ટેજમાં આ વાત કરવામાં આવી છે કે બેન્ઝીન એક્સપોઝરનું વૈકલ્પિક પરિણામ એક અથવા વધુ પ્રકારના લ્યુકેમિયાનો વિકાસ છે." અભ્યાસમાં ઓટોમોબાઈલ માટે વિસ્તરી રહેલા ભારતીય અને ચાઈનીઝ બજારો વિશે ચોક્કસ ચિંતાઓ ઉભી કરવામાં આવી હતી જે હવામાં બેન્ઝીન વધારી શકે છે.
બેન્ઝીન ક્યાં મળે છે?
બેન્ઝીન પર્યાવરણમાં ખાસ કરીને ક્રૂડ ઓઈલ, સિગારેટના ધુમાડા અને પેટ્રોલમાં જોવા મળે છે અને માનવીઓ નિયમિતપણે તેના સંપર્કમાં આવે છે. યુએસ સેન્ટર્સ ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ કહે છે કે રાસાયણિક, રંગહીન અને અત્યંત જ્વલનશીલ, વાહનોના ધૂમાડા અને ઉદ્યોગોમાંથી ઉત્સર્જનમાં મળી શકે છે. બેન્ઝીન "ગુંદર, પેઇન્ટ, ફર્નિચર મીણ અને ડિટરજન્ટ" માંથી ઘરની અંદરની હવામાં પણ જોવા મળે છે.
દિલ્હીની હવામાં બેન્ઝીનનું ઊંચું પ્રમાણ પણ ઘણી વખત જોવા મળ્યું હતું અને તે શહેરના વાયુ પ્રદૂષણમાં ઉમેરો કરતા ઘટકોમાંથી એક છે. 2018 માં, ધ ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસે અહેવાલ આપ્યો હતો કે 31 ઓક્ટોબરે ઈન્ડિયા ગેટ પર બેન્ઝીનનું સ્તર 23 µg/m3 પર રાત્રે 11 વાગ્યે તેમના ઉચ્ચતમ સ્તરે હતું.
આની સ્વીકાર્ય મર્યાદા 5 µg/m3 છે. 2015 માં, સેન્ટ્રલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (CPCB) દ્વારા 68-દિવસના અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું હતું કે દિલ્હીમાં રાસાયણિક સ્તર 14 µg/m3 છે.