અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (એલએસી) પર ભારત અને ચીનની અથડામણના અહેવાલો વચ્ચે, સૈનિકોના બે જૂથો વચ્ચે સૈન્યના સામસામેનો એક તારીખનો વીડિયો સામે આવ્યો છે; સોશિયલ મીડિયા યુઝર્સ આ વીડિયોને ચીની પીએલએ સામે ભારતીય સેનાની તાજેતરની જવાબી કાર્યવાહીના વિઝ્યુઅલ તરીકે ખોટી રીતે શેર કરી રહ્યા છે.
BOOM ને જાણવા મળ્યું કે આ વીડિયો 31 મે, 2020થી ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ છે. હકીકતમાં, આ જ વીડિયો અગાઉ જૂન, 2020માં ગલવાન ખીણમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર ભારત અને ચીન વચ્ચે તણાવ વધ્યા બાદ વાયરલ થયો હતો. લદ્દાખમાં 20 ભારતીય સૈનિકો માર્યા ગયા.
13 ડિસેમ્બરના રોજ લોકસભામાં આપેલા નિવેદનમાં સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહે કહ્યું હતું કે ભારતીય સેનાએ 9 ડિસેમ્બરે અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગ સેક્ટરના યાંગત્સે વિસ્તારમાં ચીની પીએલએને ભારતીય ક્ષેત્ર પર અતિક્રમણ કરતાં બહાદુરીથી અટકાવ્યું હતું અને તેમને તેમની પોસ્ટ પર પાછા ફરવા મજબૂર કર્યા હતા. અથડામણમાં બંને પક્ષના સૈનિકો ઘાયલ થયા હોવાના અહેવાલ છે.
2.18 મિનિટનો વીડિયો બે હરીફ સૈનિકોના સૈનિકોના જૂથ વચ્ચે સામ-સામે જોવા મળે છે.
આ વીડિયોને ટ્વિટર પર કેપ્શન સાથે શેર કરવામાં આવ્યો છે, "ગેલવાનની ઘટના બાદ આવી પ્રથમ ઘટનામાં 9 ડિસેમ્બરે ચીની PLA સાથેની અથડામણમાં ઘણા ભારતીય સૈનિકો ઘાયલ થયા છે. આ નવા ભારતની નિશાની છે જ્યાં આપણે અન્ય કરતા વધુ સારી રીતે બદલો લઈએ છીએ. #IndianArmy #ProudToBeOwnArmy"
વિડિઓ જોવા માટે અહીં ક્લિક કરો અને આર્કાઇવ કરેલી લિંક માટે અહીં ક્લિક કરો.
ફેક્ટ ચેક
વિડિયોની ચકાસણી કરતી વખતે, જ્યારે તે જૂન, 2020 માં ગલવાન ખીણમાં ભારતીય અને ચીનના PLA સૈનિકો વચ્ચે હુમલા તરીકે વાયરલ થયો હતો, ત્યારે BOOM એ ખાતરી કરવામાં સક્ષમ હતું કે તે જૂનો છે.
આ વિડિયો 31 મે, 2020 થી સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો હતો જ્યારે ભારત અને ચીન વચ્ચે વધતા તણાવની જાણ ન્યૂઝ પ્લેટફોર્મ પર કરવામાં આવી હતી.
તે જ વીડિયો 31 મે, 2020 ના રોજ હિન્દીમાં કૅપ્શન સાથે WhatsApp પર શેર કરવામાં આવ્યો હતો, કે અનુવાદ, "ભારતીય સેનાએ આખરે ચીની સેનાને માર માર્યો. વીડિયોમાં જે વ્યક્તિ કેદ છે, તે એક ચીની સૈનિક છે અને ઊભું વાહન પણ ચીનનું છે. वो चीन का सैनिक है और सामने जो गाड़ी खड़ी है वो भी चीन की है|)
અમને 2020 માં અમારા હેલ્પલાઇન નંબર (+91 7700906111) પર સમાન હિન્દી ટેક્સ્ટ સાથે ચકાસણી વિનંતી પણ મળી હતી.
અમને અપલોડ કરાયેલ એક ફેસબુક પોસ્ટ પણ મળી 31 મે, 2020 ના રોજ તે જ ઉપરોક્ત હિન્દી લખાણ સાથે. આ પોસ્ટ એ જ ઘટનાનું લાંબું સંસ્કરણ હતું અને ભારતીય સેનાને પણ પત્થરો વડે જવાબ આપતા બતાવે છે.
આ બતાવે છે કે આ વિડિયો 2020 થી બે વર્ષ કરતાં વધુ પહેલાં ઓનલાઈન છે. એપીના તવાંગમાં ભારત-ચીન વચ્ચે અથડામણ.